Sorbischer Schulverein e.V.
Apelsina

Downloads unten

Materialije

pśedłoga za wuśišćanje

tekst za pśedcytanje

apelsiny

talarje

globus abo karta

tśi powrjoze (Seile)


Pśigótowanje

Wuśišćajśo pśedłogu (Vorlage ausschneiden) a tekst. Laminěrujśo pśedłoženje, nalipśo jen na kšutu (fest) papu a wustśigajśo smileyje. Źělśo (teilen) apelsinu na dwě połojcy. K wopytowanju bělśo žedne apelsiny a źělśo je na małe kuski. Za graśe Co jo pšawje? połožćo powrjoze do tśich krejzow a wóznamjeńśo (kennzeichnen) toś te krejze tak, až je źiśi ako pólo 1, pólo 2 a pólo 3 spóznaju (erkennen).


Pśewjeźenje/pokazki (Durchführung/Hinweise)

Seńśo se ze źiśimi do krejza. W srjejźi laže jadna ceła, jadna do połojcowu źělona apelsina a małe kuski k wopytanju.

Nježli až tekst pśedcytaśo, wobglědujśo se zgromadnje ze źiśimi oranžu a zachopśo rozgrono, co źiśi wšykno wó toś tom płoźe wěźe. Pśi tom daś źiśi płod wopytaju, tak až jen wědobnje słoźe (bewusst schmecken). Rownocasnje se ceła oranža w krejzu dalej dawa, až źiśi jeje formu a běliznju ako taktilny pówabk (Anreiz) zacuwaju.

Zapśimjeśe citrusowy płod móžośo na pśikład tak wopisowaś: Wěsćo wy, cogodla jo oranža citrusowy płod? Citrusowe płody rostu na bomach abo krickach daloko pšec we wjelgin śopłych krajach ako w Špańskej abo Italskej, dokulaž trjebaju wjele śopłoty, aby zdrjali. Zymu a wětš toś te płody njelubuju. Znajośo hyšći dalšne citrusowe płody? Pokažćo źiśam, źo toś te kraje laže.


Rozpokazanje graśa (Spielanleitung)

Co je pšawje?

Źiśi se nastajiju pósobicy (nebeneinander) we wótstawku něźi 2 do 3 metrow wót krejzow zdalone. Wótkubłaŕka se pšaša źiśi. Na kužde pšašanje su tśi wótegrona móžne. Prědne wótegrono se pśirědujo krejzoju 1, druge wótegrono krejzoju 2 a tśeśe krejzoju 3. Pokažćo licbowu kórtku 1, gaž pśedcytaśo prědne pšašanje. Za druge wótegrono pokažćo licbowu kórtku 2 a za tśeśe licbowu kórtku 3. To wólažcyjo źiśam pšawy krejz wubraś. Źiśi dokradnje pśisłuchaju a se pón za jadne wótegrono rozsuźiju.

Pó tom až sćo pšašanja pśedcytali, zawołajśo:


Jaden, dwa abo tśi,

malsnje do pšawego krejza skokajśo

a tam stojecy wostańśo!


Kuždy grajaŕ musy něnto do togo krejza, kenž jo pó jogo měnjenju pšawy, a pón njesmějo wěcej změniś. Wótkubłaŕka groni něnto, kótare wótegrono jo pšawe. A kuždy, kenž w pšawem krejzu stoj, dostanjo smiley. Chto jo nejwěcej smileyjow nagromaźił?

Joli až wužywaśo smileyje, jo wažne za motiwaciju a wjasele pśi graśu, až se kužde góle wuwójujo (erkämpfen) nanejmjenjej jaden smiley. Togodla pomagajśo źiśam pśi jadnej abo dwěma wotegronoma.

Nejlěpjej jo, až nejpjerwjej probowu rundu grajośo, aby wšykne pšawidła derje rozměli. Formulěrujśo teke kužde wótegrono ako cełu sadu, na pśikład: Apelsinje se groni teke oranža. Apelsinje se groni teke mandarina. Apelsinje se groni teke citrona.


Słuchajśo derje, až móžośo pótom na móje pšašanja wotegroniś.


Apelsina

Som apelsina. Znajoš mě teke pód mjenim oranža. Som citrusowy płod a rostu w dalokich krajach ako w Špańskej, Italskej a Grichiskej, dokulaž jo tam wjele śoplej ako how w Nimskej. Dokulaž rosćomy daloko pšec na bomach abo krickach gronje nam teke podpołdnjowe płody. Łopjena bomow a krickow, na kótarychž rosćomy, su teke w zymje rědnje zelene a njewótpaduju.

Citrusowe płody njekśě měś wětš a mroz (Frost). Až by njasli apelsinowe bomy a kricki słodne płody, ako ja how som, trjebaju wjele śopłoty a słyńca. Pjerwjej až nas žněju (ernten), musymy dłujko zdrjaś(reifen). Pótom smy rědnje słodke a mězgojte.

Wjele z nas apelsinow se terga w zymskich mjasecach. Pótom mamy daloki jězd ze Špańskeje do Nimskeje. W zymje nejlěpjej słoźimy. Móžos pak apelsiny wob cełe lěto kupowaś a nic jano w zymje.

Wobglěduj se raz móju běliznju (Schale). Wóna ma oranžowu barwu a jo kradu tłusta. Teke mójo płodowe měso (Fruchtfleisch) jo oranžowe a słoźi pósłódko (ziemlich süß) a teke pitśku kisale.

My oranže mamy wjele witaminow. Wósebnje witamin C jo wjelgin strowy za tebje. Wón šćita tebje na pśikład pśed pśezymjenim (Erkältung). Teke fryšnje prasowana mězga jo wjelgin strowa, dokulaž witaminy w mězdze wóstanu. Móžoš pak z apelsinami teke derje słoźece recepty zguslowaś (zaubern), ako na pśikład oranžowu marmeladu abo oranžowy mazańc. Sy derje słuchał/a? Toś móžoš zawěsće na slědujuce pšašanja wótegroniś.



Apelsinje se groni teke

– mandarina.

– oranža.

– citrona.


Apelsiny rostu na

– wjelikich palmach.

– krickach a bomach.

– zemi.


Oranža jo

– wětša ako melona.

– kulowata.

– mjeńša ako słynica.


Apelsina jo

– citrusowy płod.

– jagodowy płod.

– packaty sad.


Apelsina

– ma tłustu běliznju.

– ma śańku běliznju.

– njama žednu běliznju.


Oranža jo

– běła.

– oranžowa.

– bruna.


Apelsiny trjebaju, aby rosli,

– mroz.

– wjele wětšyka.

– śopłotu a słyńco.


Oranže maju

– słodki abo kisały słod.

– wótšy słod.

– solony słod.


Oranže móžoš kupowaś

– jano w nalěśu.

– wob cełe lěto.

– jano w zymje.


Apelsiny

– su strowe.

– njejsu strowe.

– njamaju žedne witaminy.


Smiley
Ličby
sad a zelenina
Apelsina

Downloads unten

Materialije

pśedłoga za wuśišćanje

tekst za pśedcytanje

apelsiny

talarje

globus abo karta

tśi powrjoze (Seile)


Pśigótowanje

Wuśišćajśo pśedłogu (Vorlage ausschneiden) a tekst. Laminěrujśo pśedłoženje, nalipśo jen na kšutu (fest) papu a wustśigajśo smileyje. Źělśo (teilen) apelsinu na dwě połojcy. K wopytowanju bělśo žedne apelsiny a źělśo je na małe kuski. Za graśe Co jo pšawje? połožćo powrjoze do tśich krejzow a wóznamjeńśo (kennzeichnen) toś te krejze tak, až je źiśi ako pólo 1, pólo 2 a pólo 3 spóznaju (erkennen).


Pśewjeźenje/pokazki (Durchführung/Hinweise)

Seńśo se ze źiśimi do krejza. W srjejźi laže jadna ceła, jadna do połojcowu źělona apelsina a małe kuski k wopytanju.

Nježli až tekst pśedcytaśo, wobglědujśo se zgromadnje ze źiśimi oranžu a zachopśo rozgrono, co źiśi wšykno wó toś tom płoźe wěźe. Pśi tom daś źiśi płod wopytaju, tak až jen wědobnje słoźe (bewusst schmecken). Rownocasnje se ceła oranža w krejzu dalej dawa, až źiśi jeje formu a běliznju ako taktilny pówabk (Anreiz) zacuwaju.

Zapśimjeśe citrusowy płod móžośo na pśikład tak wopisowaś: Wěsćo wy, cogodla jo oranža citrusowy płod? Citrusowe płody rostu na bomach abo krickach daloko pšec we wjelgin śopłych krajach ako w Špańskej abo Italskej, dokulaž trjebaju wjele śopłoty, aby zdrjali. Zymu a wětš toś te płody njelubuju. Znajośo hyšći dalšne citrusowe płody? Pokažćo źiśam, źo toś te kraje laže.


Rozpokazanje graśa (Spielanleitung)

Co je pšawje?

Źiśi se nastajiju pósobicy (nebeneinander) we wótstawku něźi 2 do 3 metrow wót krejzow zdalone. Wótkubłaŕka se pšaša źiśi. Na kužde pšašanje su tśi wótegrona móžne. Prědne wótegrono se pśirědujo krejzoju 1, druge wótegrono krejzoju 2 a tśeśe krejzoju 3. Pokažćo licbowu kórtku 1, gaž pśedcytaśo prědne pšašanje. Za druge wótegrono pokažćo licbowu kórtku 2 a za tśeśe licbowu kórtku 3. To wólažcyjo źiśam pšawy krejz wubraś. Źiśi dokradnje pśisłuchaju a se pón za jadne wótegrono rozsuźiju.

Pó tom až sćo pšašanja pśedcytali, zawołajśo:


Jaden, dwa abo tśi,

malsnje do pšawego krejza skokajśo

a tam stojecy wostańśo!


Kuždy grajaŕ musy něnto do togo krejza, kenž jo pó jogo měnjenju pšawy, a pón njesmějo wěcej změniś. Wótkubłaŕka groni něnto, kótare wótegrono jo pšawe. A kuždy, kenž w pšawem krejzu stoj, dostanjo smiley. Chto jo nejwěcej smileyjow nagromaźił?

Joli až wužywaśo smileyje, jo wažne za motiwaciju a wjasele pśi graśu, až se kužde góle wuwójujo (erkämpfen) nanejmjenjej jaden smiley. Togodla pomagajśo źiśam pśi jadnej abo dwěma wotegronoma.

Nejlěpjej jo, až nejpjerwjej probowu rundu grajośo, aby wšykne pšawidła derje rozměli. Formulěrujśo teke kužde wótegrono ako cełu sadu, na pśikład: Apelsinje se groni teke oranža. Apelsinje se groni teke mandarina. Apelsinje se groni teke citrona.


Słuchajśo derje, až móžośo pótom na móje pšašanja wotegroniś.


Apelsina

Som apelsina. Znajoš mě teke pód mjenim oranža. Som citrusowy płod a rostu w dalokich krajach ako w Špańskej, Italskej a Grichiskej, dokulaž jo tam wjele śoplej ako how w Nimskej. Dokulaž rosćomy daloko pšec na bomach abo krickach gronje nam teke podpołdnjowe płody. Łopjena bomow a krickow, na kótarychž rosćomy, su teke w zymje rědnje zelene a njewótpaduju.

Citrusowe płody njekśě měś wětš a mroz (Frost). Až by njasli apelsinowe bomy a kricki słodne płody, ako ja how som, trjebaju wjele śopłoty a słyńca. Pjerwjej až nas žněju (ernten), musymy dłujko zdrjaś(reifen). Pótom smy rědnje słodke a mězgojte.

Wjele z nas apelsinow se terga w zymskich mjasecach. Pótom mamy daloki jězd ze Špańskeje do Nimskeje. W zymje nejlěpjej słoźimy. Móžos pak apelsiny wob cełe lěto kupowaś a nic jano w zymje.

Wobglěduj se raz móju běliznju (Schale). Wóna ma oranžowu barwu a jo kradu tłusta. Teke mójo płodowe měso (Fruchtfleisch) jo oranžowe a słoźi pósłódko (ziemlich süß) a teke pitśku kisale.

My oranže mamy wjele witaminow. Wósebnje witamin C jo wjelgin strowy za tebje. Wón šćita tebje na pśikład pśed pśezymjenim (Erkältung). Teke fryšnje prasowana mězga jo wjelgin strowa, dokulaž witaminy w mězdze wóstanu. Móžoš pak z apelsinami teke derje słoźece recepty zguslowaś (zaubern), ako na pśikład oranžowu marmeladu abo oranžowy mazańc. Sy derje słuchał/a? Toś móžoš zawěsće na slědujuce pšašanja wótegroniś.



Apelsinje se groni teke

– mandarina.

– oranža.

– citrona.


Apelsiny rostu na

– wjelikich palmach.

– krickach a bomach.

– zemi.


Oranža jo

– wětša ako melona.

– kulowata.

– mjeńša ako słynica.


Apelsina jo

– citrusowy płod.

– jagodowy płod.

– packaty sad.


Apelsina

– ma tłustu běliznju.

– ma śańku běliznju.

– njama žednu běliznju.


Oranža jo

– běła.

– oranžowa.

– bruna.


Apelsiny trjebaju, aby rosli,

– mroz.

– wjele wětšyka.

– śopłotu a słyńco.


Oranže maju

– słodki abo kisały słod.

– wótšy słod.

– solony słod.


Oranže móžoš kupowaś

– jano w nalěśu.

– wob cełe lěto.

– jano w zymje.


Apelsiny

– su strowe.

– njejsu strowe.

– njamaju žedne witaminy.


Smiley
Ličby
sad a zelenina